Waddanka Suriname wuxuu galay taariikh cusub. Waxa uu doortay Jennifer Geerlings-Simons oo noqotay haweenaydii ugu horreysay ee madaxweyne noqota. Sidoo kale, Isbedelka Siyaasadeed ee doorashada waxay timid xilli dalkaas la tacaalayo xaalad dhaqaale oo adag, iyadoo shacabka iyo dowladda cusub ay rajeynayaan barwaaqo laga helo batroolka laga filayo sannadaha soo socda.
Jennifer Geerlings-Simons: Haweenaydii Ugu Horreysay ee Madaxweyne ka Noqota Suriname
Jennifer Geerlings-Simons, oo ah dhakhtar iyo xildhibaan 71 sano jir ah, ayaa si aqlabiyad ah loogu doortay madaxweyne. Baarlamaanka Suriname ayaa codkiisa siiyay kaddib doorashooyin bishii May oo aan natiijo cad laga gaarin iyo cadaadis ballaaran oo lagu doonayay in xilka laga qaado madaxweynihii hore Chandrikapersad Santokhi.
Dhanka kale, Xukunkiisii waxaa lagu xasuustaa fadeexado musuqmaasuq iyo go’aano dhaqaaleysi adag oo caro shacabka dhalisay. Geerlings-Simons ayaa tartanka ugu soo baxday iyadoo aan cid kale la tartameyn. Waxay si rasmi ah xilka u qaban doontaa 16-ka July 2025.
“Waxaan si buuxda uga warqabaa in shaqada culus ee aan qaaday ay sii adkaaneyso maadaama aan ahay haweenaydii ugu horreysay ee dalka u qabata jagadan,” ayay tiri kadib ansixinteeda.
Isbedelka Siyaasadeed iyo Dhaqaale: Maxay Dowladda Cusub Higsaneysaa?
Geerlings-Simons iyo madaxweyne ku xigeenkeeda cusub Gregory Rusland waxay la wareegayaan waddan uu saameeyay:
- Sicir barar iyo dhaqaale burbur.
- Hoos u dhac ku yimid kaalmooyinkii dowladda.
- Caro ballaaran oo shacabka ka dhalatay goynta miisaaniyadda.
Si kastaba ha ahaatee, waxaa jira rajo ah in Suriname uu beddelo xaaladdiisa dhaqaale marka uu bilowdo soo saarista batroolka badda laga qodo sannadka 2028. Madaxweyne Geerlings-Simons waxay ballan qaaday inay xoogga saari doonto:
- Xasillinta dhaqaalaha dowladda.
- Kordhinta dakhliga iyadoo la adkeynayo ururinta canshuuraha, gaar ahaan macdanta dahabka ee yaryar.
Caqabadaha Horyaalla Xukuumadda Cusub
Inkasta oo ay jiraan rajooyin, haddana khuburada dhaqaalaha ayaa ka digaya jid adag oo horyaalla dowladda cusub.
Winston Ramautarsingh, oo horey u ahaa madaxa ururka dhaqaaleyahannada qaranka, ayaa sheegay:
“Suriname waxay sanad walba u baahan doontaa in ay bixiso $400 milyan oo dayn ah, lacagtaasna ma hayso. Dowladdii hore waxay daynta dib u qorshaysay, balse taasi waa dib u dhac kale.”
Madaxweynaha cusub waxay la tacaali doontaa ugu horreyntii balansiga carada shacabka, ka dibna sugitaanka barwaaqada batroolka oo wali sannado u jira, sidoo kale kordhinta xiriirka ganacsi ee dibadda.
Suriname oo Raadineysa Barwaaqo Cusub
Suriname wuxuu sannadkan u dabaal degayaa 50 sano guuradii ka soo wareegtay markii uu xornimada ka qaatay Netherlands. Dowladda cusub waxay rajeynaysaa in barwaaqada batroolka iyo xiriirka sii qoto dheeraanaya ee Shiinaha ay dalka gaarsiiyaan horumar dhaqaale oo waara.
Suriname wuxuu 2019 ku biiray mashruuca Belt and Road Initiative ee Shiinaha. Tani waxay ka dhigtay mid ka mid ah dalalkii ugu horreeyay ee Latin America ka tirsan ee saxiixay mashruucan horumarinta kaabayaal dhaqaale.
Inkasta oo uu leeyahay bulsho hodan ku ah kala duwanaanta qowmiyadeed oo isugu jira Afrikaan, dad asal ah, Hindi, Indonesian, Shiinees, iyo Dutch, haddana Suriname wuxuu ka mid yahay dalalka ugu saboolsan qaaradda.
Maxay Ka Dhigan Tahay Doorashadan?
Doorashada Jennifer Geerlings-Simons waxay calaamad u tahay isbedel muhiim ah oo ka socda Suriname. Inkastoo oo waddanku wajahayo caqabado dhaqaale, haddana rajada batroolka iyo hoggaan cusub ayaa dhaliyey yididiilo cusub. Waxaa la sugayaa sida ay xukuumadda cusub ugu guuleysan doonto maareynta dhaqaalaha, maalgashiga, iyo qancin shacabka inta laga sugaayo barwaaqada batroolka.
